We werken te hard. Te veel. Te vaak. Op dit moment zijn er grofweg 20000 werknemers werkonbekwaam door burn-out. Bijna elke dag staat er een wel een artikel in de krant over burn-out. Bedrijven die wanhopig op zoek zijn naar een manier om hun werknemers weg te houden van de opbranding. Nu wil Groen! weer burn-out voorkomen door werkgevers en werknemers een stresstest te laten doen. Burn-out heeft echter met veel meer te maken dan met stress alleen. Burn-out ontstaat waar patronen die al jarenlang stand houden het bijltje erbij neerleggen.
Diepgeworteld
Wie zegt dat burn-out te maken heeft met stress, slaat de bal mis. Burn-out kent zijn oorzaak in persoonlijkheidspatronen en -kenmerken. De belangrijkste patronen die we vaak terugvinden bij mensen met een (beginnende) burn-out zijn: perfectionisme, idealisme, aangeleerde hulpeloosheid, … Deze patronen houden al jarenlang stand. Maar zoals dat gaat met mechanismen: ze zijn eindig. Door de werkdruk, door druk thuis, door persoonlijke inzichten/problemen komt het mechanisme op de hei G te staan. Het kost teveel energie om het nog dag in dag uit te mobiliseren. Is burn-out dan niet altijd werkgerelateerd? Ja en nee. Nee omdat de oorzaak bij de persoonlijkheid van de werknemer ligt. Het werk is hooguit een katalysator om de burn-out te laten ontstaan. Ja omdat de context van het werk, de werkdruk de werknemer triggert om zijn oud patroon maximum aan het werk te stellen. Hoe dan ook neemt de inwendige druk toe. Het oude patroon of mechanisme voldoet niet meer maar er is niets anders wat in de plaats kan komen. Hoe overleef je dan? Hoe zwaar is het niet om dat perfectionisme staande te houden als het je niet meer oplevert wat het al die jaren heeft gedaan? Paniek! Je raakt uitgeblust, uitgeput en opgebrand.
Eerste tekenen
Wanneer iemand vol continu energie blijft steken in een mechanisme dat niet meer werkt, ontstaat er frustratie en energieverlies. Zoals het geen zin heeft om brandstof te gieten in een lekke brandstoftank. Bij mensen met burn-out tekenen zien we drie grote kenmerken.
1. Extreme fysieke en mentale vermoeidheid
Een dagje verlof is niet genoeg om op te laden en twee weken vakantie ook niet. Er is zeer zeker nog goesting om naar het werk te gaan of nieuwe projecten op te starten maar de energie ontbreekt. Hét grote verschil met een depressie, daarbij ontbreekt zowel de energie als de goesting.
2. Depersonalisatie
Het zich overeind houden kost zoveel energie dat het lontje kort is. Mensen in of op de rand van een burn-out hebben meer conflicten dan vroeger en voelen zich hierdoor geïsoleerd en onbegrepen.
3. Verminderd prestatievermogen
Met meer inspanning behaalt men minder resultaat waardoor er nog meer energie wordt uit de kast gehaald om nog minder resultaat te krijgen. Een vicieuze cirkel. Burn-out heeft dus met veel meer te maken dan met stress. Stress is een gevolg van burn-out maar zeker niet iedereen met stress heeft een burn-out.
Plan van aanpak
Aspiria heeft een burn-out plan ontwikkeld om burn-out te voorkomen, te detecteren en te behandelen. Een totaaloplossing op maat van de bedrijven met een hoge werkdruk.
1. Workshop voor managers en leidinggevenden
Om met burn-out om te gaan heb je kennis nodig. Wat is dat nu juist, een burn-out? En wat is het verschil met een depressie, overspannen, stress en oververmoeid? Wat zijn de onderliggende kenmerken? Waaraan merk je op de werkvloer dat iemand neigt naar een burn-out? Wat kan je doen? Hoe werkt de Maslach burn-out vragenlijst? De enige vragenlijst die zinvol is om af te nemen als het gaat om burn-out preventie. Hoe ga je het gesprek aan met een werknemer die wegglijdt? Wat is er nodig?
2. Intervisie
Hoe meer burn-out bespreekbaar wordt, hoe sneller werknemers worden geholpen, hoe kleiner het isolement. Haal het taboe weg en leg het op kind op tafel. Door wekelijkse bijeenkomsten op vrijwillige basis onder begeleiding van de burn-out coach zijn er ronde tafel gesprekken tussen werknemers die zich uitgeblust voelen maar nog goed functioneren. Onderlinge steun en op verhaal komen, tips krijgen en advies van de burn-out coach zorgt voor verlichting en inzicht. Zoals je niet moet wachten tot je 20 kilogram teveel weegt om op dieet te gaan, zo kan je burn-out aanpakken alvorens iemand uitvalt.
3. Burn-out coaching
Wanneer iemand effectief uitvalt of nog werkt maar een burn-out heeft, wordt de burn-out coach ingezet. Een werkplan met doelen wordt vooropgesteld zodat het tastbaar en doelgericht werken wordt. In zes tot acht sessies werkt de coach met de werknemer. Er wordt vooral ingezoomd op de onderliggende patronen en overtuigingen zodat er echt iets kan veranderen. Dat langer duurt dan een paar weken. Indien nodig wordt er geadviseerd om even te stoppen met werken.
Door aandacht te besteden aan deze problematiek heeft oog en aandacht voor zijn medewerkers. Steek je hoofd niet in de grond met de illusie dat “niemand in jouw organisatie stress heeft of in een burn-out kan terechtkomen”. Het kan iedereen overkomen. Ook jou!